Anderen over het werk van Lego Lima


GESTOLDE BEWEEGLIJKHEID
Een artikel van kunstkriticus Rob Perrée

Toen Lego Lima (1969) ruim vijftien jaar geleden van Brazilië naar Nederland verhuisde, liet ze de zwart-wit grafiek achter zich en begon met kleuren en grote formaten te experimenteren. Dat lijkt een simpele constatering, de droge weergave van een artistieke ontwikkeling, maar ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat zij, bewust of onbewust, naar een vorm heeft gezocht om de warmte van haar moederland in te brengen in haar nieuwe, meer afstandelijke woon- en verblijfplaats. Een functioneel contrast. Het on-Nederlandse werd één van de kwaliteiten van haar werk.

Lima heeft in Ouro Preto, Brazilië een algemene kunstopleiding gevolgd. Ze werd in alle disciplines geschoold en ze heeft ze ook allemaal enige tijd beoefend. Uiteindelijk heeft ze zich toegelegd op grafiek. Als één van de belangrijkste redenen noemt ze zelf, dat ze “daarmee meer mensen kan bereiken”. Ze sluit een ander medium in de toekomst niet uit, maar ze ziet nog voldoende experimenteerruimte in het huidige. De tekeningen die ze maakt zijn slechts bedoeld als schetsen, als voorbereidingen op het ’echte’ werk. Ze blijven veilig verborgen tussen de kaften van het schetsboek.

Lego Lima werkt bij voorkeur figuratief, maar ze stoort zich niet aan de werkelijkheid. Wat allereerst opvalt is, dat haar menselijke figuren óf geen omgeving hebben óf een omgeving van (abstracte) vormen. Vaak zijn ze omringd door een wit vlak of door een vlak waarin één kleur domineert. Ze laten zich niet lokaliseren. Ze hebben in die zin een algemene geldigheid. De figuren zelf zijn evenmin realistisch. Ze zijn in grote lijnen afgebeeld. Ze verliezen zich niet in details. Dat zou kunnen betekenen dat het eerder vormen dan karakters zijn, maar dat is juist niet zo. De kunstenaar overdrijft die delen van het lichaam die iets kunnen vertellen over het karakter of de bezigheid van de persoon of die uitdrukking kunnen geven aan de stemming waarin die persoon zich bevindt.

Opengesperde monden wijzen op wanhoop of eenzaamheid.

Bij verlegenheid hangt het hoofd schuin naar beneden, zijn de ogen geloken en is het lichaam naar binnen gekeerd. Volle borsten en dijen symboliseren het beeld dat mannen graag in hoeren belichaamd zien. Wat verder in het oog springt is de levendigheid en beweeglijkheid van de figuren. Het is net alsof de kunstenaar ze betrapt in een gebaar of in een handeling. Bijna zoals een foto het verloop van de tijd tot een moment terugbrengt. Hoewel ik er niet precies de vinger op kan leggen, heb ik de indruk dat die beweeglijkheid nog eens versterkt wordt door de kleurigheid van haar werk. Ze gaat alles behalve zuinig, of moet ik zeggen, ze gaat on–calvinistisch met kleur om.

Dat Lima zich beperkt tot mensen is in haar ogen niet vreemd. Dat is immers een bron die geen einde kent. Lima is een mensenmens. Dat die mensen vaak vrouwen zijn is opvallender. Dat lijkt op een statement. Zonder haar feministisch te willen noemen, lijkt het er wel op dat zij het beeld dat veel mannen van vrouwen hebben wil corrigeren. Ze lijkt de sensibiliteit en de gratie te willen terugbrengen. Dat verklaart misschien ook waarom ze de hoofden van veel vrouwenfiguren op een weliswaar onnatuurlijke maar wel elegante en ontroerende manier naar achter laat buigen.

Lego Lima zoekt het niet in de nuances. Met gedurfde lijnen en kleuren geeft ze vorm aan de inhoud. Dat maakt dat haar werken tot in het oog springende beelden worden.

Eye catchers. Beelden die zich lenen voor affiches, voor afdrukken op billboardformaat. Ze heeft al een paar keer geëxperimenteerd met het fotografisch overzetten van haar werken op een groot zeildoek dat bijvoorbeeld buiten op een gevel bevestigd zou kunnen worden. Ze is zeker van plan daarin verder te gaan. Dat typeert haar. Nederlanders neigen tot (een vals soort) bescheidenheid. In de Braziliaanse cultuur is het niet ongebruikelijk nadrukkelijker uit te komen voor wat je bent, wilt zijn, kunt, wilt kunnen of wat je voelt.


Rob Perrée (februari 2008)

‘In de dramatische setting van haar figuren wordt een levenservaring zichtbaar die – ofschoon ze pril is voor iemand van haar leeftijd –vol is van emotie en rijk aan symboliek. Heldere contrasten van zwart en wit construeren vreemde en bewogen figuren.

In deze galerie van tragische gezichten weerspiegelt zich de ziel van een artieste in haar volle ontwikkeling. Lego Lima heeft zich ontwikkeld tot een opvallende aanwezigheid in de allerjongste generatie van grafisch kunstenaars in ons land’.


Angelo Oswaldo de Araujo Santos, Braziliaans kunstcriticus

De grote expressieve kracht én het unieke lijnenspel in haar gravures zijn de twee elementen die in bijna alle beschouwingen over het werk van de Braziliaanse beeldend kunstenares Lego Lima terugkeren.
Het eerste, de expressieve kracht,

is een direct gevolg van de gepassioneerdheid waarmee Lego Lima werkt.
Het lijnenspel – grillig, onverwacht, speels en oorspronkelijk– is dé handtekening van Lego Lima. Aan de lijnen ontlenenLego’sgravures hun dynamiek en beweeglijkheid en hun wonderlijke, robuuste schoonheid.

Tekst bij expositie in Museum de Wieger, 2006